Park Mużakowski – niezrealizowane marzenie Hermana Pucklera.

Kim był Herman Puckler – podróżnikiem, wizjonerem czy marzycielem? Każda odpowiedź do niego pasuje. W młodości zwany „szalonym Pucklerem”nie stronił od pojedynków, zabaw, zakładów i miłostek. Łamał XVIII wieczne konwenanse, traktując życie jako zabawę i przygodę, uważając się za człowieka wolnego i niezależnego. Jednak za tą maska kryła się ironia, krytyka, melancholia, która pchała go w kierunku depresji.

Młody Herman, po nieudanych próbach zdobycia wykształcenia, podróżuje. Odwiedza kraje europejskie i azjatyckie. W czasie podróży odkrywa krajobraz i sztukę ogrodową, jako właściwe dla siebie zamiłowanie. Z każdej wyprawy przygotowuje wnikliwy i obrazowy opis krajobrazu. Owszem, opisuje też napotkane osoby ale ukrywa to pod pseudonimem. Jedynie dzieła z zakresu ogrodnictwa, podpisuje pełnym nazwiskiem.

Park Mużakowski

W wieku 25 lat ( 1811 rok) dziedziczy dobra mużakowskie, zaczyna realizować swoje marzenia o życiu w idealnym krajobrazie. W jego rękach znajdują się nie tylko rozległe tereny, ale i reprezentacyjny zamek z XVI wieku. Postanawia przekształcić areał zamkowy poprzez rozebranie murów warownych, mostów, otaczającej budowlę fosy. Zleca również budowlę nowego podjazdu do zamku.

W okresie od 1815 do 184 roku powstaje pod egidą Pucklera Park Mużakowski. Jego wizję publikuje w „Szkicach o ogrodnictwie krajobrazowym”. Wizja ta nigdy nie została w pełni zrealizowana, przewidywała m.in. powstanie jego mauzoleum czy powstanie altany poświęconej władcy Prus.

Most Królewski

Powodów nieukończenia tej wizji jest kilka. Po pierwsze Puckler wziął na siebie zbyt dużo obowiązków, jako panu na Moskau podlegała administracja, sądownictwo, policja, kościół i szkolnictwo. Dodatkowo musiał stać się przedsiębiorcą gdyż na podległych mu terenach znajdowały się huty żelaza, kopalnia ałunu, papiernie, młyny, gorzelnie … Ponadto, kiedy w 1815 roku, decyzją Kongresu Wiedeńskiego, saksońskie Moskau znajdzie się w granicach Prus, nadchodzą dla niego ciężkie czasy. Zlikwidowano poddaństwo dziedziczne, nieodpłatną, pańszczyznę i daniny.

Po drugie Puckler nadal podróżuje. Ucieka od kłopotów finansowych w Moskau, od obowiązków ale też zaspokaja pragnienie przygód i wolności dostarczają mu tez nowych materiałów do książek, które przynoszą mu sławę i pieniądze. Pomimo tego nie udaje mu się dźwignąć z kryzysu finansowego. W 1845 roku Puckler jest zmuszony sprzedać posiadłość. Pożegnanie jest jednak bolesne. Nie oglądając się za siebie dosiada konia i odjeżdża. Od tego momentu, aż do śmierci, powróci tutaj tylko raz. Na szczęście nowy właściciel, majętny książę Niderlandów – Fryderyk, przebudowuje zamek z przepychem, a przede wszystkim kontynuuje prace w parku w stylu pucklerowskim.

Ogrody Pucklera z charakterystyczną literą H jak Herman.

Do dziś puckler uznawany jest za najwybitniejszego przedstawiciela sztuki ogrodowej, wysoko cenionym w każdej epoce. Park Mużakowski w 2004 roku został wpisany na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

ZWIEDZANIE

Położenie:

centralna część ( 200 ha) Parku Mużakowskiego z zabudowaniami rezydencjalnymi znajduje się po stronie niemieckiej w miejscowości Bad Muskau.
Po stronie polskiej, na ponad 00 ha, znajduje się druga część, to Park Krajobrazowy Łuku Mużakowskiego i Geopark Łuku Mużakowkiego
Park warto zwiedzać rowerem.